niedziela, 31 lipca 2016

Słownictwo związane z szyciem po niemiecku

MATERIAŁ
aksamit
jedwab
koronka
bawełna
tkanina wełniana
len
skóra
zamsz
sztruks
WZORY
materiał w groszki
materiał w kratkę
materiał w paski
materiał we wzory
materiał jednobarwny
DER STOFF /-E
der Samt
die Seide
die Spitze
die Baumwolle
der Wollstoff
das Leinen
das Leder
das Wildleder
der Cord
DIE MUSTER
getüpfelter Stoff
karierter Stoff
gestreifter Stoff
gemusterter Stoff
einfarbiger Stoff
6.
SZYCIE
- NÄHEN -
krawiec
krawcowa
ubranie na miarę
PRZYBORY DO SZYCIA
maszyna do szycia
centymetr krawiecki
nitka
igła
naparstek
agrafka
szpilka
Zapięcie
guzik
zatrzask
rzepy
zamek błyskawiczny
der Schneider /-
die Schneiderin /-nen
die Maßkleidung
DAS NÄHZEUG /-E
die Nähmaschine /-n
das Schneider-Maßband /-(ä)er
der Faden /-(ä)
die Nähnadel /-n
der Fingerhut /-(ü)e
die Sicherheitsnadel /-n
die Stecknadel /-n
DER VERSCHLUSS /-(Ü)E
der Knopf /-(ö)e
der Druckknopf /-(ö)e
der Klettverschluss /-(ü)e
der Reißverschluss /-(ü)e

piątek, 29 lipca 2016

skróty, j. niemiecki

Skróty niemieckie



Poniżej przedstawiamy wykaz najważniejszych oraz najczęściej stosowanych skrótów w języku niemieckim wraz z ich tłumaczeniami. Skróty niemieckie przedstawiłem w formie listy alfabetycznej, aby łatwo je odnajdywać.

Wskazówka -> W listach formalnych z reguły nie powinno stosować się skrótów.


Skróty niemieckie na A


Adr. - Adresse (adres)
allg. - allgemein (ogólny, powszechny, powszechnie)
Aufl. - Auflage (nakład)
Abk. - Abkürzung (skrót)
Abf. - Abfahrt (odjazd)
Abs. - Absatz / Absender (nadawca)
Art. - Artikel (artykuł)
Abb. - Abbildung (ilustracja, rycina)

Skróty niemieckie na B


b. - bei (pod, koło, przy)
Bw - Bundeswehr (Bundeswehra - armia niemiecka)
Bem. - Bemerkung (przypis, uwaga)
bes. - besonders (szczególnie)
Bhf. - Bahnhof (dworzec kolejowy)
Betr. - Betreff (dotyczy - w oficjalnych pismach urzędowych)
BH - Büstenhalter (biustonosz)
BLZ - Bankleitzahl (kod, numer banku)
Best.-Nr. - Bestellnummer (numer zamówienia)
BRD - Bundesrepublik Deutschland (Republika Federalna Niemiec)
beil. - beiliegend ( w załączeniu)
bzw. - beziehungsweise (względnie)

Skróty niemieckie na C


ca. - circa (około)
CD - Compact Disk (dysk kompaktowy)

Skróty niemieckie na D


Dtschld. - Deutschland (Niemcy)
Dr. - Doktor (doktor)
d. i. - das ist ( to jest)
d. J. - dieses Jahres (tego, bieżącego roku)
D - Deutschland / Durchgangszug (Niemcy, pociąg pospieszny)
dgl. - dergleichen / desgleichen (temu podobne)
Dipl. - Diplom... (Diplomingenieur) - dyplomowany (inżynier dyplomowany)
DM - Deutsche Mark (marka niemiecka)
dpa - Deutsche Presseagentur (Niemiecka Agencja Prasowa)
DRK - Deutsches Rotes Kreuz (Niemiecki Czerwony Krzyż)
dt(sch). - deutsch (niemiecki)
d. Ä. - der Ältere (Senior) - starszy, senior
d. h. - das heißt (to znaczy)

Skróty niemieckie na E


eig. / eigtl. - eigentlich (właściwie)
einschl. - einschließlich (włącznie, łącznie z czymś)
entspr. - entsprechend (odpowiedni, -o)
Erl. - Erläuterung (objaśnienie, przypis)
EU - Europäische Union (Unia Europejska)
evtl. - eventuell (ewentualnie)
Ew. - Einwohner (mieszkaniec, mieszkańcy)

Skróty niemieckie na F


FAZ - Frankfurter Allgemeine Zeitung (nazwa gazety codziennej)
FC - Fußballclub (klub piłkarski)
fr. - frei (wolny, -a)
Frl. - Fräulein (panna)

Skróty niemieckie na G


geb. - geboren / geborene (urodzony / z domu - o mężatkach)
gegr. - gegründet (założony)
Ges. - Gesellschaft (spółka, towarzystwo, społeczeństwo)
gesch. - geschieden (rozwiedziony, -a)
gest. - gestorben (zmarły)
GmbH - Gesellschaft mit beschränkter Haftung (Spółka z Ograniczoną Odpowiedzialnością)

Skróty niemieckie na H


Hbf. - Hauptbahnhof (dworzec główny)
hpts. - hauptsächlich (zasadniczo, głównie)
Hptst. - Hauptstadt (stolica)
Hrsg. - Herausgeber (wydawca)

Skróty niemieckie na I


Ing. - Ingenieur (inżynier)
Inh. - Inhaber (właściciel)
IQ - Intelligenzquotient (współczynnik inteligencji)
IRK - Internationales Rotes Kreuz (Międzynarodowy Czerwony Krzyż)

Skróty niemieckie na K


Kfm. - Kaufmann (kupiec)
Kl. - Klasse (klasa)
Kto. - Konto (konto)

Skróty niemieckie na L


led. / ldg. - ledig (stanu wolnego, nieżonaty, niezamężna)
LG - Landgericht (Sąd Krajowy, tak jak u nas wojewódzki)
LKW - Lastkraftwagen (samochód ciężarowy)

Skróty niemieckie na M


mdl. - mündlich (ustny, -ie)
Mill. / Mio. - Million(en) - milion, miliony, milionów
DM – Deutsche Mark (DDR) - marka (NRD)
möbl. - möbliert (umeblowany)
Mrd. - Milliarde (miliard)
MwSt. - Mehrwertsteuer (podatek od wartości dodanej, VAT)

Skróty niemieckie na N


n. Chr. - nach Christus (po Chrystusie)
Nr. - Nummer (numer)

Skróty niemieckie na O


o. / od. - oder (lub, albo)
offiz. - offiziell (oficjalny, oficjalnie)
OHG - offene Handelsgesellschaft (spółka jawna)

Skróty niemieckie na P


Pfd. - Pfund (funt)
Pf - Pfennig (fenig)
PKW - Personenkraftwagen (samochód osobowy)
Pl. - Platz (miejsce, plac)
PLZ - Postleitzahl (kod pocztowy)
priv. - privat (prywatny)
PS - Pferdestärke / Postskriptum (prawie to samo co nasz koń mechaniczny / PS)

Skróty niemieckie na Q


qm - Quadratmeter (metr kwadratowy)

Skróty niemieckie na S


s. u. - siehe unten (patrz, zobacz poniżej)
S-Bahn - Schnellbahn / Stadtbahn (szybka kolej podmiejska)
SC - Sportclub (klub sportowy)
sfr - Schweizer Franken (frank szwajcarski)
sog. - sogenannt (tak zwany)
SS - Sommersemester / Schutzstaffeln (semestr letni, sztafety ochronne - SS)
St. - Stück (sztuka)
Std. - Stunde (godzina, lekcja)
stdl. - stündlich (na godzinę)
Str. - Straße (ulica)

Skróty niemieckie na T


Tel. - Telefon (telefon)
tägl. - täglich (dziennie)
Tsd. - Tausend (tysiąc)

Skróty niemieckie na U


u. - und (i)
u. ä. - und ähnliche (i podobni, -e, i tym podobne)
ü. d. M. - über dem Meeresspiegel (poniżej poziomu morza, pod poziomem morza)
u. d. M. - unter dem Meeresspiegel (ponad poziomem morza, nad poziom morza)
u.a. - und andere / unter anderen (i inni, inne / między innymi)
u.dgl. (m.) - und dergleichen (mehr) - i wiele innych tego rodzaju, i tym podobne)
u. zw. - und zwar (wprawdzie)
u. v. a. (m.) - und viel(es) andere (mehr) - i wiele innych
u. Z. - unserer Zeitrechnung (naszej ery)
U/min - Umdrehungen je Minute (obrotów na minutę)
Uni - Universität (uniwersytet)
usw. - und so weiter (i tak dalej, itd.)

Skróty niemieckie na V


v. J. - vorigen Jahres (ubiegłego roku)
v. Chr. - vor Christus (przed Chrystusem)
v. M. - vorigen Monats (ubiegłego miesiąca)
v. - von (od)
vorm. - vormittags (przed południem)
Verf. - Verfasser (autor, twórca)
verh. - verheiratet (zamężna, żonaty)
vgl. - vergleiche (porównaj)
VW - Volkswagen (marka samochodu, dosł. "samochód ludowy")
Vors. - Vorsitzender (przewodniczący)

Skróty niemieckie na W


WM - Weltmeisterschaft (mistrzostwo świata)
WS - Wintersemester (semestr zimowy)

Skróty niemieckie na Z


z. B. - zum Beispiel (np. - na przykład)
zw. - zwischen (między)
z. T. - zum Teil (częściowo)

idiomy, j. niemiecki

Idiomy niemieckie – czas



über Zeit verfügen – dysponować czasem
Er kann nicht über seine Zeit verfügen.
(On nie potrafi dysponować swoim czasem.)

die Zeit verschwenden – tracić, trwonić czas
Viele Leute verschwenden einfach ihre Zeit.
(Dużo ludzi po prostu trwoni swój czas.)

alle Hände voll zu tun haben – nie mieć czasu, mieć pełne ręce roboty
Zur Zeit habe ich alle Hände voll zu tun und deshalb keine Zeit für Familie.
(Obecnie mam pełne ręce roboty i przez to nie mam czasu dla rodziny.)

Zeit ist Geld – czas to pieniądz
Zeit ist Geld für viele Leute.
(Dla wielu ludzi czas to pieniądz.)

Zeit gewinnen – zyskiwać na czasie
Wenn man gut über Zeit verfügt, kann man viel an Zeit gewinnen.
(Jeśli się dobrze dysponuje czasem, można dużo zyskać na czasie.)

Zeit verbringen – spędzać czas
Die Zeit in den Sommerferien verbringe ich mit meinen Eltern.
(Czas w wakacje spędzam z rodzicami.)

Zeit finden für etwas – znajdować na coś czas
Für meine Freunde finde ich immer Zeit.
(Dla moich przyjaciół zawsze znajdę czas.)

die Zeit beanspruchen – zajmować, pochłaniać czas
Das Studium beansprucht Beate sehr viel Zeit.
(Studia pochłaniają Beacie bardzo dużo czasu.)

viel Zeit kosten – kosztować wiele czasu
Diese Aufgabe kostete mich viel Zeit.
(To zadanie kosztowało mnie wiele czasu.)

die Zeit planen – planować czas
Planst du manchmal deine Zeit?
(Planujesz czasem swój czas?)

sich die Zeit einteilen – podzielić sobie czas
Wenn man eine wichtige Prüfung ablegt, ist es wichtig, sich die Zeit klug einzuteilen.
(Kiedy zdaje się jakiś ważny egzamin, ważne jest podzielenie sobie mądrze czasu.)

die Zeit vollständig verplanen – całkowicie rozplanować czas
Meine Zeit verplane ich immer vollständig.
(Mój czas zawsze planuję sobie z głową.)

auf Zeit spielen – grać na czas
Diese Mannschaft spielt doch auf Zeit!
(Przecież ta drużyna gra na czas!)

sich (Dativ) für jemanden/etwas Zeit nehmen – rezerwować sobie dla kogoś czas
Für diese Aufgabe solltest du dir mehr Zeit nehmen.
(Na to zadanie powinnaś zarezerwować sobie więcej czasu.)

Idiomy niemieckie – części ciała



sich die Augen ausweinen - zalewać się łzami
Als ich gehört habe, dass mein Hund gestorben ist, habe ich mir sofort die Augen ausgeweint.
(Kiedy usłyszałem, że mój pies umarł, od razu zalałem się łzami.)

mit bloßem Auge – gołym okiem
Mir bloßem Auge kann man hier das große Durcheinander sehen.
(Gołym okiem można zobaczyć tu duży bałagan.)

mit bloßen Händen – gołymi rękami
Mach das nicht mit bloßen Händen, weil das gefährlich ist.
(Nie rób tego gołymi rękami, ponieważ jest to niebezpieczne.)

jemandem aus den Augen verlieren – zniknąć komuś z oczu
Mein Kind ist mir aus den Augen verloren.
(Moje dziecko uciekło mi z oczu)

etwas mit anderen Augen ansehen - ujrzeć coś w innym świetle
Ich habe mir gestern Adam mit anderen Augen angesehen.
(Wczoraj ujrzałam Adama w innym świetle.)

sich die Augen ausgucken/große Augen machen – robić wielkie oczy
Als sie das gesehen haben, haben sie große Augen gemacht.
(Jak to zobaczyli, zrobili wielkie oczy.)

jemandem / etwas ins Auge fassen – wpaść w oko
Dieses schönes Mädchen hat mir ins Auge gefasst.
(Ta piękna dziewczyna wpadła mi w oko.)

jemandem nicht aus den Augen lassen - nie spuszczać kogoś z oka
Für diesen Detektiv ist das eine große Chance aber er kann diese Frau nicht aus den Augen lassen.
(Dla tego detektywa jest to duża szansa, ale nie może spuścić tej kobiety z oczu.)

jemandem die Augen öffnen - otworzyć komuś oczy, uświadomić komuś coś
Jemand muss ihm endlich die Augen öffnen.
(Ktoś musi mu wreszcie otworzyć oczy.)

sich die Augen reiben - przecierać oczy ze zdumienia
Sie tanzen heute so wunderbar, dass alle sich die Augen reiben.
(Oni dzisiaj tak pięknie tańczą, że wszyscy przecierają oczy ze zdumienia.)

jemandem unter die Augen treten - pokazywać się komuś na oczy
Der Schüler hat dem Lehrer unter Augen getreten.
(Uczeń pokazał się nauczycielowi na oczy.)

jemandem etwas von den Augen ablesen – czytać komuś z oczu
Meine Freundin hat mir die Wahrheit von den Augen gelesen.
(Moja przyjaciółka wyczytała mi prawdę z oczu.)

unter vier Augen - w cztery oczy
Entschuldigung, könnten wir unter vier Augen sprechen?
(Przepraszam, czy moglibyśmy porozmawiać w cztery oczy? )

ein Auge zudrücken - przymykać na coś oko
Na gut, also ich werde das letzte Mal ein Auge zudrücken, das ist eure letzte Chance.
(No dobrze, ostatni raz przymykam oko, to jest wasza ostatnia szansa.)

mit dem linken Bein aufstehen - wstać lewą nogą
Warum bist du heute so böse, bist du mit dem linken Bein aufgestanden?
(Dlaczego jesteś dzisiaj taki zły, wstałęś lewą nogą?)

auf eigenen Beinen stehen – stać o własnych siłach
Diese alte Oma kann nicht mehr auf eigenen Beinen stehen, vielleicht sollen wir ihr helfen.
(Ta starsza babcia nie może już stać o własnych siłach, może powinniśmy jej pomóc.)

jemandem ein Bein stellen - podstawić komuś nogę
Mein Freund hat mir noch nie ein Bein gestellt.
(Mój przyjaciel jeszcze nigdy nie podstawił mi nogi.)

auf die Beine bringen - postawić na nogi
Er ist ganz besoffen, wir sollen ihn auf die Beine bringen.
(On jest całkowicie upity, powinniśmy mu pomóc wstać na nogi.)

früh auf den Beinen sein - wcześnie wstawać
Der Bauer ist jeden Tag sehr früh auf den Beinen, weil er am liebsten am Morgen arbeitet.
(Rolnik wcześnie wstaje, ponieważ najchętniej pracuje o poranku.)

alles, was Beine hat - kto żyw
Alles, was Beine hat, ist geflohen!
(Wszyscy żywi uciekli)

keinen Finger rühren - nie ruszyć palcem
Du bist schon hier seit 2 Stunden und hast keinen Finger gerührt?
(Jesteś tu już od dwóch godzin i nawet nie ruszyłeś palcem?)

sich etw. aus dem Finger saugen – kłamać/wyssać coś z palca
Er hat sich alles aus dem Finger gesaugt.
(Wszystko wyssał z palca.)

jemandem auf die Finger sehen - patrzeć komuś na ręce
Der Wachmann denkt, dass diese Frau Dieb ist, deshalb sieht er ihr auf die Finger.
(Strażnik myśli, że ta kobieta jest złodziejem, dlatego patrzy jej na ręce.)

von Kopf bis Fuß - od stóp do głów
Warum bist du von Kopf bis Fuß nass?
(Dlaczego od stóp do głów jesteś mokry?)

sich etwas durch den Kopf gehen lassen - przemyśleć (przetrawić) coś
Vielen Dank für den Antrag, heute werde ich noch alles durch den Kopf gehen lassen und morgen rufe ich zurück.
(Bardzo dziękuję za propozycję, dzisiaj jeszcze sobie wszystko przemyślę i jutro oddzwonię.)

ein heller Kopf sein - mieć głowę na karku
Ich bewundere ihn, weil er immer einen hellen Kopf hat.
(Podziwiam go, ponieważ on zawsze ma głowę na karku.)

Kopf und Kragen riskieren - nadstawiać głową
Wenn man viel Geld haben will, muss man oft Kopf und Kragen riskieren.
(Jeśli chce się mieć dużo pieniędzy, trzeba często nadstawić głowę.)

den Kopf in den Sand stecken - chować głowę w piasek
Es ist nicht so klug, jetzt den Kopf in den Sand zu stecken.
(Nie jest to zbyt mądre, żeby teraz chować głowę w piasek.)

sich etw. in den Kopf setzen - wbić sobie coś do głowy
Er hat sich in den Kopf gesetzt, sie zu heiraten.
(Wbił sobie do głowy, że ją poślubi.)

alles auf den Kopf stellen - przewracać wszystko do góry nogami
Du hast alles in diesem Zimmer auf den Kopf gestellt.
(Wszystko w tym pokoju przewróciłeś do góry nogami.)

jemandem den Kopf verdrehen - zawrócić komuś głowę, zakochać się
Er hat ihr den Kopf verdreht.
(Zawrócił jej w głowie. Spowodował, że się w nim zakochała.)

den Kopf verlieren - stracić głowę
Als er sie kennen gelernt hat, hat er den Kopf verloren.
(Kiedy ją poznał, stracił głowę.)

mit dem Kopf durch die Wand wollen - bić głową w mur
Wenn man mit dem Kopf durch die Wand will, erreicht man nichts.
(Podczas walenia głową w ścianę nic się nie osiągnie.)

ich gebe meinen Kopf dafür - daję głowę za…
Er wird sicher eine Fünf bekommen, ich gebe dafür meinen Kopf.
(Na pewno dostanie piątkę, daję głowę.)

in aller Mund sein - być tematem dyskusji
Seit einem Monat ist dieses Thema in aller Mund.
(Od miesiąca jest tematem dyskusji.)

die Worte im Munde umdrehen - przekręcać słowa
Er mag plaudern und dreht oft die Worte im Munde um.
(Lubi plotkować i często przekręca słowa.)

jemandem das Wort aus dem Mund nehmen - wyjąć komuś (słowo, słowa) z ust
Genau! Du hast mir das Wort aus dem Mund genommen.
(Dokładnie! Wyjąłeś mi to z ust.)

die Nase in ein Buch stecken – skupić się na nauce, wziąć się za naukę
Bald haben wir Abitur und sollen die Nase in ein Buch stecken.
(Wkrótce mamy maturę i powinniśmy zacząć się pilnie uczyć.)

eine feine Nase für etw. haben - mieć nosa, znać się na czymś
Für die Computer hat er wirklich eine feine Nase.
(Do komputerów on naprawdę ma nosa.)

sich nicht auf der Nase herumtanzen lassen - nie dać sobie w kaszę dmuchać
Du sollst die Ehre haben und sich nicht auf der Nase herumtanzen lassen.
(Powinieneś mieć honor i nie dać sobie w kasze dmuchać.)

jemandem etwas unter die Nase reiben - wypominać coś komuś
Nach zehn Jahren hat mir mein Mann meine Dummheit unter die Nase gerieben.
(Po dziesięciu latach mąż mi wypomniał moją głupotę.)

die Ohren spitzen - nadstawiać uszu
Ich will dir etwas Wichtiges sagen, kannst du die Ohren spitzen?
(Chciałbym Ci coś ważnego powiedzieć, możesz nadstawić uszu?)

ganz Ohr sein - zamienić się w słuch
Na gut, also ich bin ganz Ohr.
(No dobrze, więc zamieniam się w słuch.)

übers Ohr hauen - nabrać kogoś
Heute ist der erste April also wir haben auch unseren Chef über das Ohr gehauen.
(Dzisiaj jest primaaprilis a więc nabraliśmy też naszego szefa.)

zu Ohren kommen – obić się o uszy
Mir ist zu Ohren gekommen, dass du verheiratet bist, ist das wahr?
(Doszły mnie słuchy, że jesteś żonaty, czy to jest prawda?)

sich bis über die Ohren in jemanden verlieben - zakochać się w kimś po uszy
Mein Sohn hat sich in dieses Mädchen über die Ohren verliebt.
(Mój syn zakochał się w tej dziewczynie po uszy.)

Wände haben Ohren - ściany mają uszy
Sei bitte still, weißt du doch, dass Wände Ohren haben.
(Bądź proszę cicho, przecież wiesz, że ściany mają uszy.)

jemandem den Rücken stärken – wspierać kogoś
Es ist sehr gut, eine Person zu haben, die dir den Rücken stärkt.
(Jest dobrze, jeśli ma się osobę, która Cię wspiera.)

etwas nicht über die Zunge bringen - ciężko przychodzić na język
Ich kann nicht die Kraftworte über die Zunge bringen.
(Wulgaryzmy ciężko przychodzą mi na język.)

jemandem die Zunge lösen - rozwiązać komuś język
Ich sehe, dass du Angst vor Deutschsprechen hast, jemand muss dir die Zunge lösen.
(Widzę, że boisz się mówić w języku niemieckim, ktoś musi rozwiązać Ci język.)

Idiomy niemieckie: schwarz - czarny



die schwarze Liste – czarna lista
Diese Schuldnerinnen stehen schon auf der schwarzen Liste.
(Ci dłużnicy znajdują się już na czarnej liście.)

das schwarze Schaf – czarna owca
Sowohl in der Schule als auch in der Arbeit war er immer das schwarze Schaf.
(Zarówno w szkole jak i pracy był zawsze czarną owcą.)

der schwarze Markt – czarny rynek
Der Handel auf dem schwarzen Markt ist verboten.
(Handel na czarnym rynku jest zabroniony.)

schwarz wie die Nacht – czarny jak noc
Der Wald war schwarz wie die Nacht.
(Las był czarny jak noc.)

Idiomy niemieckie: der Mann – człowiek



der Mann der Tat – człowiek czynu
Der Mann der Tat hat immer etwas zu tun.
(Człowiekiem czynu ma zawsze coś do zrobienia.)

ein Mann der Feder – człowiek pióra
Johann Wolfgang von Goethe war sicher Mann der Feder.
(Johann Wolfgang von Goethe na pewno był człowiekiem pióra.)

Idiomy niemieckie: die Liebe - miłość



einen Korb bekommen – dostać kosza
Ich wollte mich mit ihr verloben aber ich habe leider einen Korb bekommen.
(Chciałem się z nią zaręczyć, ale dostałem niestety kosza. (spotkałem się z odmową))

die Stimme des Herzens – głos serca
Die Stimme des Herzens sagt mir, dass ich gut mache.
(Głos serca mi mówi, że dobrze robię.)

ein warmes Herz – gorące serce
Meine zukünftige Frau muss gut kochen und ein warmes Herz haben.
(Moja przyszła żona musi dobrze gotować i mieć gorące serce.)

Inne idiomy niemieckie:



blau sein – być wstawionym
Er hat ein bisschen zu viel getrunken und war blau.
(On trochę za dużo wypił i był wstawiony.)

freie Hand geben – dać wolną rękę
Meine Mutter vertraut mir und oft gibt mir freie Hand.
(Moja mama mi ufa i często daje mi wolną rękę.)

sich die Hand abhauen lassen – dać sobie uciąć rękę
Ich lasse mir die Hand abhauen, dass das mein Onkel war.
(Dam sobie uciąć rękę, że to był mój wujek.)

ein Dach über dem Kopf haben – mieć dach nad głową
Obdachlose haben gar kein Dach über dem Kopf.
(Bezdomni nie mają żadnego dachu nad głową.)

dunkle Geschäfte machen - robić ciemne interesy
Wer dunkle Geschäfte macht, kann schnell in Schwierigkeiten geraten.
(Kto robi ciemne interesy, może szybko popaść w kłopoty.)

einen schlechten Ruf haben – mieć złą opinię
Dieser Lehrer unterrichtet nicht so gut, deshalb hat er einen schlechten Ruf.
(Ten nauczyciel nie uczy za dobrze, dlatego też ma złą opinię.)

dummes Zeug reden – wygadywać głupoty
Meine kleine Schwester redet oft dummes Zeug.
(Moja mała siostra często wygaduje głupoty.)

kaltes Blut bewahren – zachować zimną krew
Beim Schuss kann dieser Stürmer immer kaltes Blut bewahren.
(Ten napastnik przy strzale zawsze potrafi zachować zimną krew.)

sich wie ein Elefant im Porzellanladen benehmen – zachowywać się jak słoń w składzie porcelany, poruszać się niezgrabnie
Immer wenn er ins Geschäft kommt, benimmt er sich wie ein Elefant im Porzellanladen.
(On zawsze, kiedy wchodzi do sklepu, zachowuje się jak słoń w składzie porcelany.)

goldene Berge versprechen – obiecywać złote góry
Politiker versprechen oft goldene Berge, aber machen dann nichts.
(Politycy często obiecują złote góry, ale nic potem nie robią.)

Liebe auf den ersten Blick – miłość od pierwszego spojrzenia
Glaubst du an Liebe auf den ersten Blick?
(Wierzysz w miłość od pierwszego wejrzenia?)

ganz Ohr sein – zamienić się w słuch
Du willst mir etwas sagen, also bin ich jetzt ganz Ohr.
(Coś chcesz mi powiedzieć, więc zamieniam się w słuch.)

mit Mühe und Not – z wysiłkiem
Diese Noten bekam ich wirklich mit Mühe und Not.
(Te oceny zdobyłem naprawdę z wysiłkiem.)

ein Pechvogel sein – być pechowcem
Mein Freund hat unglaublich viel gelernt und trotzdem bekam eine Eins, er ist wirklich ein Pechvogel.
(Mój przyjaciel bardzo dużo się uczyła i pomimo tego dostał jedynkę, on naprawdę jest pechowcem.)

knapp bei Kasse sein – nie mieć za duzo pieniędzy
Heute kann ich nicht ins Kino gehen, weil ich knapp bei Kasse bin.
(Nie mogę dzisiaj iść do kina ponieważ nie mam pieniędzy)

Gott sei Dank – Bogu dzięki
Gott sei Dank, dass es nichts Schlechtes passiert ist.
(Bogu dzięki, że nic się złego nie stało.)

ein Glückspilz sein – być szczęściarzem
Er hat im Lotto Million Euro gewonnen, also er ist ein großer Glückspilz.
(On wygrał w lotto milion euro, więc jest wielkim szczęściarzem.)

Geld wie Heu haben – mieć kasy jak lodu
In der Zukunft will ich eine schöne Frau, ein schnelles Auto und Geld wie Heu haben.
(W przyszłości chcę mieć piękną żonę, szybkie aubo i kasy jak lodu)

ins Unreine schreiben – pisać na brudno
Wenn ich ins Unreine schreibe, schreibe ich schnell und unlesbar.
(Kiedy piszę na brudno, piszę szybko i nieczytelnie.)

ins Reine schreiben – pisać na czysto
Er ist so gut, dass er alles aus dem Kopf ins Reine schreiben kann.
(On jest tak dobry, że może pisać z głowy i od razu na czysto.)

unter vier Augen – w cztery oczy
Der Mann wollte mir seiner Frau unter vier Augen sprechen.
(Mężczyzna chciał porozmawiać ze swoją zoną w cztery oczy.)

wie auf Nudeln sitzen – siedzieć jak na szpilkach
Sie erwartete ein Ergebnis und sitzt wie auf Nudeln.
(Ona oczekiwała wyników i siedziała jak na szpilkach.)

wie ein Murmeltier schlafen – spać jak suseł
Wenn jemand sehr lange schläft, kann man sagen, dass er wie ein Murmeltier schläft.
(Jeśli ktoś bardzo długo śpi, można powiedzieć, że śpi jak suseł.)

ein Sprung ins Ungewisse – skok w nieznane
Diese Wahl war ein Sprung ins Ungewisse.
(Ten wybór był skokiem w nieznane.)

sich wie der Teufel vor dem Weihwasser fürchten – bać się jak diabeł święconej wody
Meine Oma hat Angst vor der Spinne wie der Teufel vor dem Weihwasser.
(Moja babcia boi się pająków jak diabeł święconej wody.)

weiß wie die Wand – biały jak ściana
Als ich ihn sah, war er weiß wie die Wand. (Jak go zobaczyłem, był biały jak ściana.)

arm wie eine Kirchenmaus – biedny jak mysz kościelna
Leider bin ich heute arm wie eine Kirchenmaus und kann mir das nicht kaufen.
(Niestety dzisiaj jestem biedny jak mysz kościelna i nie mogę sobie tego kupić.)

weiß wie Kreide – biały jak kreda
Als er das erfuhr, war er weiß wie Kreide.
(Kiedy się tego dowiedział, był biały jak ściana.)

eine reiche Auswahl – bogaty wybór
In diesem Geschäft gibt es wirklich eine reiche Auswahl.
(W tym sklepie jest naprawdę bogaty wybór.)

mir fehlen die Wörter – brak mi słów
Er ist so dumm, dass mir die Wörter fehlen.
(Jest tak głupi, że brak mi słów.)

sich mit Händen und Füssen wehren – bronić się rękami i nogami
Immer wenn ich sie danach frage, wehrt sie sich mit Händen und Füssen und sagt, dass sie das nicht getan hat.
(Zawsze, kiedy ją o to pytam, broni się rękami i nogami i mówi, że tego nie zrobiła.)

hässlich wie Nacht – brzydki jak noc
Oh, dein Freund ist hässlich wie Nacht.
(Oh, twój chłopak jest brzydki jak noc.)

in den Wolken schweben – bujać w obłokach
Du sollst endlich lernen, nicht nur in den Wolken schweben.
(Powinieneś w końcu zacząć się uczyć a nie tylko bujać w obłokach.)

auf den Beinen sein – być na nogach
Jeden Tag bin ich schon von 5 Uhr auf den Beinen.
(Każdego dnia jestem już od 5 rano na nogach.)

das fünfte Rad am Wagen sein – być piątym kołem u wozu
Immer wenn wir zusammen ins Kino gehen, fühle ich mich so, als ich das fünfte Rad am Wagen wäre.
(Zawsze, kiedy razem idziemy do kina, czuję się jakbym był piątym kołem u wozu.)

unter dem Pantoffel stehen – być pod pantoflem
Wenn jemand alles macht, was seine Frau will, kann man sagen, dass er unter dem Pantoffel steht.
(Kiedy ktoś robi wszystko, co chce jego żona, można powiedzieć że jest pod pantoflem.)

zur Hand sein – być pod ręką
Ich bin zufrieden, wenn meine Arbeitsgeräte immer zur Hand sind.
(Jestem szczęśliwy, kiedy moje narzędzia mam zawsze pod ręką.)

ans Bett gefesselt sein – być przykutym do łóżka
Nach diesem Unfall wird er schon immer ans Bett gefesselt sein.
(Po tym wypadku zawsze już będzie przykuty do łóżka.)

in guten Händen sein – być w dobrych rękach
Mach dir keine Sorgen, du bist doch in guten Händen.
(Nie martw się, jesteś przecież w dobrych rękach.)

in Ordnung sein – być w porządku
Ist hier alles in Ordnung?
(Czy wszystko tutaj w porządku?)

im siebten Himmel sein – być w siódmym niebie
Seither wir zusammen sind, sind wir im siebten Himmel.
(Odkąd jesteśmy razem, jesteśmy w siódmym niebie.)

in der Klemme sein – być w kropce
Könntest du mir helfen und Geld leihen? Ich bin leider in der Klemme.
(Mógłbyś mi pomóc i pożyczyć pieniądze? Jestem niestety w tarapatach.)

jemandem wie sein Schatten folgen – chodzić za kimś jak cień
Seitdem wir uns kennen gelernt haben, folgt sie mir wie mein Schatten.
(Odkąd się poznaliśmy, chodzi za mną jak cień.)

eigene Wege gehen – chodzić własnymi ścieżkami
Ich bewundere Leute, die eigene Wege gehen.
(Podziwiam ludzi, którzy chodzą własnymi ścieżkami.)

dürr wie eine Spindel – chudy jak szczapa
Isst deine Schwester manchmal? Sie ist doch dürr wie eine Spindel.
(Czy twoja siostra coś czasami je? Jest przecież chuda jak szczapa.)

stilles Wasser – cicha woda
Leute, die wie ein stilles Wasser sind, finde ich sehr interessant.
(Ludzi przypominających cichą wodę uważam za bardzo ciekawych.)

dünn wie ein Faden – cienki (chudy) jak nitka
Ich kenne sogar Leute, die dünn wie ein Faden sind.
(Ja nawet znam ludzi, którzy są chudzi jak nitka.)

ein schwerer Schlag – ciężki cios
Diese Krankheit war für sie ein schwerer Schlag.
(Ta choroba była dla niej ciężkim ciosem.)

die Ruhe vor dem Sturm – cisza przed burzą

Wundermittel – cudowny środek
Es gibt kein Wundermittel gegen alle Krankheiten.
(Nie ma cudownego środka przeciw wszystkim chorobom.)

unwiderstehliches Verlangen haben – czuć nieprzepartą chęć
Ich habe unwiderstehliches Verlangen, heute ins Theater zu gehen.
(Mam nieprzepartą chęć iść dzisiaj do kina.)

sich wie neugeboren fühlen – czuć się jak nowo narodzony
Ich habe 9 Stunden geschlafen und fühle mich wie neugeboren.
(Spałem 9 godzin i czuję się jak nowo narodzony.)

sich wie zu Hause fühlen – czuć się jak u siebie w domu
Kommen Sie bitte herein und fühlen Sie sich bitte wie zu Hause.
(Proszę wejść i czuć się jak u siebie w domu.)

reiner Zufall – czysty przypadek
Das war ein reiner Zufall, dass ich dich getroffen habe.
(To był czysty przypadek, że Cię spotkałem.)

vergebliche Mühe – daremny trud
Diese Arbeit war nur vergebliche Mühe.
(Ta praca była tylko daremnym trudem.)

Vertrauen schenken – dażyć zaufaniem
Dir kann ich sicher Vertrauen schenken.
(Ciebie z pewnością mogę darzyć zaufaniem.)

ein gutes Herz – dobre serce
Heutzutage gibt es immer wenige Leute, die ein gutes Herz haben.
(Dzisiaj jest już coraz mniej ludzi, którzy mają dobre serce.)

gut wie ein Engel – dobry jak anioł
Meine Mutter ist gut wie ein Engel, kocht mir jeden Tag das Mittagessen.
(Moja mama jest dobra jak anioł, codziennie gotuje mi obiad.)

Öl ins Feuer gießen – dolewać oliwy do ognia
Konntest du das nicht mehr aushalten und musstest du wirklich Öl ins Feuer gießen?
(Nie mogłeś się powstrzymać i naprawdę musiałeś dolać jeszcze oliwy do ognia?)

Schritt halten – dotrzymać kroku
Musst du wirklich so schnell gehen? Ich kann dir nicht Schritt halten.
(Naprawdę musisz iść tak szybko? Nie mogę dotrzymać Ci kroku.)

sein Wort halten – dotrzymać słowa
Ich weiß, dass ich ihm vertrauen kann – er hält immer sein Wort.
(Wiem, że mogę mu zaufać- zawsze dotrzymuje słowa.)

eine heikle Angelegenheit – drażliwa sprawa
Ich will darüber nicht sprechen, für mich ist das eine heikle Angelegenheit.
(Nie chcę o tym rozmawiać, to jest dla mnie drażliwa sprawa.)

auf der Stelle treten – dreptać w miejscu
Das Hähnchen trat schon seit 5 Minuten auf der Stelle.
(Ten kurczaczek już od pięciu minut dreptał w miejscu.)

die andere Seite der Medaille – druga strona medalu
Ein Sieg kann auch die andere Seite der Medaille haben.
(Zwycięstwo może też mieć drugą stronę medalu.)

vor Angst zittern – drżeć ze strachu
Sie war im Wald und es war so dunkel, dass sie vor Angst zitterte.
(Ona była w lesie i było tak ciemno, że aż drżała ze strachu.)

stolz wie ein Pfau – dumny jak paw
Als er eine Fünf bekam, war er stolz wie ein Pfau, das ärgerte mich.
(Jak dostał piątkę, był dumny jak paw, to mnie denerwowało.)

jemandem auf die Nerven gehen – działać komuś na nerwy
Sei still! Du gehst mir auf die Nerven.
(Bądź cicho! Działasz mi na nerwy.)

Tag für Tag – dzień w dzień
Tag für Tag muss ich um 5 Uhr aufstehen und zur Schuler fahren.
(Dzień w dzień muszę wstawać o 5 rano i jechać do szkoły.)

Gänsehaut – gęsia skórka
Ich hatte so große Angst, dass ich sogar Gänsehaut bekam.
(Tak się bałem, że aż dostałem gęsiej skórki.)

Va Banque spielen – grać va banque
Gestern hat dein Mann va banque gespielt und alles verloren.
(Wczoraj twój mąż zagrał va banque i wszystko stracił.)

die erste Geige spielen – grać pierwsze skrzypce
Ich bin neidisch, dass er immer die erste Geige spielt.
(Jestem zazdrosny, że on zawsze gra pierwsze skrzypce.)

mit anderen Worten – innymi słowy
Ich bin schon hilfsbereit, mit anderen Worten - ich will dir helfen.
(Jestem już gotowy do pomocy, innymi słowy - chcę Ci pomóc.)

jemandem zur Hand gehen – pójść komuś na rękę
Na gut, also ich gehe dir jetzt zur Hand aber in der Zukunft wird es schon nicht so einfach sein.
(No dobrze, teraz pójdę Ci na rękę, ale następnym razem nie będzie już tak łatwo.)

über Leichen gehen – iść po trupach
Zum Ziel geht er immer über Leichen.
(Do celu zawsze idzie po trupach.)

wie der Blitz – jak strzała
Er läuft wie der Blitz.
(Pędzi jak strzała.)

wie ein Blitz aus heiterem Himmel – jak grom z jasnego nieba
Diese unerwartete Nachricht war für uns wie ein Blitz aus heiterem Kimmel.
(Ta nieoczekiwana wiadomość była dla nas jak grom z jasnego nieba.)

wie verrückt – jak szalony
Er redet wie verrückt.
(Gada jak szalony.)

mit einem Wort – jednym słowem
Mit einem Wort - ich will heute zu Hause bleiben.
(Jednym słowem, chciałbym zostać dzisiaj w domu.)

jemandem aus der Hand fressen – jeść komuś z ręki
Meine kleine Katze ist leider krank und will mir nur aus der Hand fressen.
(Moja mała kotka jest chora i chce mi jeść tylko z ręki.)

niedziela, 24 lipca 2016

Zaimek osobowy w języku niemieckim

Zaimek osobowy - Das Pronomen



liczba pojedyncza
ich - ja
du - ty
er - on
sie - ona
es - ono

liczba mnoga
wir - my
ihr - wy
sie - oni
Sie - Pan, Pani, Państwo (forma grzecznościowa)

Odmiana zaimka osobowego w języku niemieckim



 liczba pojedynczaliczba mnoga
NominativichduersieeswirihrsieSie
GenitivmeinerdeinerseinerihrerseinerunsereuerihrerIhrer
DativmirdirihmihrihmunseuchihnenIhnen
AkkusativmichdichihnsieesunseuchsieSie

Zaimek jest to część mowy, która zastępuje rzeczownik, przymiotnik oraz liczebnik. Rozróżniamy między innymi zaimki: osobowy, nieosobowy, dzierżawczy, zwrotny, wskazujący, pytający. Dzięki zaimkom nie trzeba wielokrotnie powtarzać jednego rzeczownika, lecz można zastąpić go odpowiednim zaimkiem.

Zaimki osobowe w języku niemieckim z reguły odpowiadają zaimkom osobowym w języku polskim. Wyjątek stanowi zaimek sie - (3 os. l. m.), który oznacza zarówno „oni” jak i „one”.
Również w trzeciej osobie liczby mnogiej występuje zaimek „Sie”, piszemy go zawsze dużą literą, gdyż oznacza formę grzecznościową, niezależnie od tego, na którym miejscu znajduje się w zdaniu.

Inaczej niż w polskim w niemieckim forma osobowa czasownika musi być zawsze użyta z zaimkiem osobowym, np.
Po polsku powiemy: Czytam książkę.
Po niemiecku zaś musimy powiedzieć: Ich lese das Buch.

Stosowanie form osobowych


Formy „du” i „ihr” stosowane są w kontaktach nieformalnych, np. między dziećmi, krewnymi i osobami zaprzyjaźnionymi zaś forma grzecznościowa „Sie” stosowana jest w kontaktach formalnych, przede wszystkim w stosunku do osób dorosłych, starszych, które szanujemy, z którymi nie jesteśmy „na ty” lub których nie znamy. Może się odnosić do jednej lub kilku osób.

Formę grzecznościową piszemy zawsze dużą literą!

Warto wiedzieć, iż formy: du, dich, ihr, euch itp. piszemy małą literą. Tylko w kontaktach listownych możemy zapisać je dużą literą.
Jeżeli dopełnienia rzeczownikowe w celowniku i bierniku chcemy zastąpić zaimkami osobowymi, wówczas dopełnienie zaimkowe w bierniku występuje zawsze przed dopełnieniem w celowniku. Jeśli zastąpimy tylko jedno z dopełnień rzeczownikowych zaimkiem, to on stoi przed drugim dopełnieniem rzeczownikowym nie zależnie od przypadku, np.:

Er holt sie ihm. (On przynosi ją jej.)
Er holt sie seinem Vater. (On przynosi ją swojemu tacie.)
Er holt ihm die Zigaretten. (On przynosi jemu papierosy.)

Ich wasche mich. - Myję się.
Wir treffen uns. - Spotykamy się.
Sag mir bitte. - Powiedz mi proszę.
Was machst du? - Co robisz?
Ich liebe dich! - Kocham Cię!
Ich putze mir meine Zähne. - Myję sobie zęby.

Zaimek dzierżawczy w języku niemieckim

Zaimek dzierżawczy - Das Possessivpronomen



Każda osoba posiada w języku niemieckim odrębny zaimek dzierżawczy.

Zaimki dzierżawcze spełniają rolę przydawki i określają do kogo dana rzecz lub osoba należą. Zaimek dzierżawczy występuje przed rzeczownikiem i nie używa się wtedy rodzajnika. Zaimki dzierżawcze są odmiennymi częściami mowy.

Odmieniając formę "euer" należy pamiętać, że dodając końcówkę, zaimek ten odrzuca literę "e", np.: powiemy "eurer", "eurem" itd.

Zaimki dzierżawcze mogą również stać na końcu zdania w roli orzecznika, przyjmują wówczas końcówki rodzajowe, np.:

Ist das dein Hund? - Ja, er ist meiner.
(To jest twój pies? Tak, on jest mój.)

Ist das ihr Auto? - Nein, es ist mein(e)s
(To jest jej samochód. Nie, on jest mój.)

Ist das deine Tasche? - Ja, sie ist meine.
(To jest twoja teczka? Tak, ona jest moja.)

Zaimki dzierżawcze odmieniamy w liczbie pojedynczej jak rodzajnik nieokreślony, w liczbie mnogiej zaś jak rodzajnik określony.

Forma zaimka dzierżawczego zależy od rodzaju, liczby i przypadku rzeczownika.



Przed rzeczownikami rodzaju żeńskiego oraz przed wszystkimi rzeczownikami liczby mnogiej zaimek dzierżawczy przyjmuje w mianowniku (pierwszy przypadek) końcówkę „-e”.
Jeżeli przed rzeczownikiem występuje zaimek dzierżawczy, to opuszcza się rodzajnik.

 NOMINATIV - MIANOWNIK
 RODZAJ

MĘSKI I NIJAKI
RODZAJ ŻEŃSKI

LICZBA MNOGA
ichmeinmeine
dudeindeine
erseinseine
sieihrihre
esseinseine
wirunserunsere
ihreuereure
sieihrihre
SieIhrIhre

Unsere Lehrerin heißt Jola.
(Nasza nauczycielka nazywa się Jola.) (die Lehrerin - nauczycielka)

Ist das euer Vater?
(To jest wasz tata?) (der Vater - ojciec)

Das ist mein Buch.
(To jest moja książka.) (das Buch - książka)

Das ist ihre Puppe.
(To jest wasza lalka.) (die Puppe - lalka)

Dein Computer ist kaputt.
(Twój komputer jest popsuty.) (der Computer - komputer)

Meine Eltern trainieren Sport.
(Moi rodzice trenują sport.) (die Eltern - rodzice)  

Zaimek dzierżawczy w bierniku w języku niemieckim

Biernik (Akkusativ) odpowiada na pytanie: kogo?, co?, dokąd?




AKKUSATIV - BIERNIK
RODZAJ MĘSKIRODZAJ ŻEŃSKIRODZAJ NIJAKIL. MNOGA - PLURAL
meinen Vater
deinen Vater
seinen Vater
ihren Vater
unseren Vater
eueren Vater
ihren Vater
Ihren Vater
meine Frau
deine Frau
seine Frau
ihre Frau
unsere Frau
euere Frau
ihre Frau
Ihre Frau
mein Kind
dein Kind
sein Kind
ihr Kind
unser Kind
euer Kind
ihr Kind
Ihr Kind
meine Kinder
deine Kinder
seine Kinder
ihre Kinder
unsere Kinder
euere Kinder
ihre Kinder
Ihre Kinder


Przykłady użycia zaimka dzierżawczego w bierniku



Der Vater hat seinen Wagen.
(Tata ma swój samochód.)

Peter hat sein Fahrrad.
(Piotr ma swój rower.)

Liest du deine Bücher?
(Czytasz swoje / twoje książki?)

Wir kennen seinen Sohn.
(Znamy jego syna.)

Ihr kennt euren Freund.
(Wy znacie waszego przyjaciela.)

Sie hat meine Katze.
(Ona ma mojego kota.)

Formy pierwszego i czwartego przypadku (Nominativ i Akkusativ) są w liczbie pojedynczej identyczne dla rodzaju nijakiego i żeńskiego.

Zaimek dzierżawczy w celowniku w języku niemieckim

Zaimek dzierżawczy w celowniku - Das Personalpronomen im Dativ



Celownik (Dativ) odpowiada na pytanie: komu, czemu?

DATIV – CELOWNIK
RODZAJ MĘSKIRODZAJ ŻEŃSKIRODZAJ NIJAKIL. MNOGA - PLURAL
meinem Vater
deinem Vater
seinem Vater
ihrem Vater
unserem Vater
eurem Vater
ihrem Vater
Ihrem Vater
meiner Frau
deiner Frau
seiner Frau
ihrer Frau
unserer Frau
euerer Frau
ihrer Frau
Ihrer Frau
meinem Kind
deinem Kind
seinem Kind
ihrem Kind
unserem Kind
euerem Kind
ihrem Kind
Ihrem Kind
meinen Kindern
deinen Kindern
seinen Kindern
ihren Kindern
unseren Kindern
eueren Kindern
ihren Kindern
Ihren Kindern



Przykłady użycia zaimka dzierżawczego w celowniku



Er hilft meinem Vater.
(On pomaga mojemu tacie.)

Sie gibt das Buch seinem Freund.
(Ona daje książkę swojemu przyjacielowi.)

In meiner Schule habe ich gute Noten.
(W mojej szkole mam dobre oceny.)

Wir helfen unserer Mutter.
(Pomagamy naszej mamie.)

Er geht mit seiner Freundin in die Disko.
(On idzie ze swoją przyjaciółką na dyskotekę.)

Wir gefallen seiner Tochter.
(Podobamy się jego córce.)

Gibst das unserem Onkel?
(Dasz to naszemu wujkowi?)  

Zaimek wskazujący w języku niemieckim

Zaimek wskazujący - Das Demonstrativpronomen



Zaimki wskazujące dokładniej niż rodzajnik określony wskazują na osobę lub rzecz i w trakcie mówienia są silniej akcentowane. Zajmują one miejsce rodzajnika określonego i odmieniają się jak on.

dieser (ten), diese (ta), dieses (to), diese (ci)

SINGULARPLURAL
 MASKULINUMFEMININUMNEUTRUM
NOM.dieser Hunddiese Taschedieses Kinddiese Kinder
GEN.dieses Hundesdieser Taschedieses Kindesdieser Kinder
DAT.diesem Hunddieser Taschediesem Kinddiesen Kindern
AKK.diesen Hunddiese Taschedieses Kinddiese Kinder



Przykłady użycia zaimka wskazującego



Dieser Mann heißt Aleks. (Ten człowiek nazywa się Aleks.)

Diese Frau ist meine Mutter. (Ta kobieta jest moją mamą.)

Diese Leute haben Zeit. (Ci ludzie mają czas.)

Dieser Hund ist meiner. (Ten pies jest mój.)

Ich kenne diesen Jungen. (Znam tego chłopca.)

Dieses Flugzeug ist kaputt. (Ten samolot jest popsuty.)

Dieser Kuli ist deiner. (Ten długopis jest twój.)  

Zaimki nieokreślone w języku niemieckim

Zaimki nieokreślone - Indefinitpronomen



Zaimki nieokreślone wskazują, że osoby lub rzeczy są nieokreślone, nieznane lub mało znane.

Wyróżniamy następujące zaimki nieokreślone:



1) man
Zaimek „man” występuje w przypadku, gdy nie znamy dokładnie wykonawcy czynności, czyli do określenia podmiotu oznaczającego osobę bliżej nieznaną. W języku polskim powiemy: dzieje się, zapomina się.

Zaimek ten występuje jedynie w zdaniach w stronie czynnej i wymaga formy czasownika w 3 os. l.p.

Hier spricht man Deutsch. (Tu się mówi po niemiecku.)
Hier kann man nicht parken. (Tu nie można parkować.)
Man spricht hier laut. (Tutaj mówi się głośno.)

Zaimek „man” występuje w niemieckim często również z czasownikami modalnymi. (können - moć, sollen - mieć powinność, mögen - lubić, wollen - chcieć, dürfen - mieć pozwolenie, müssen - musieć)

Darf man hier rauchen? (Wolno tu palić?)
Man soll viel lernen. (Powinno się dużo uczyć.)


2) jemand
„Jemand” oznacza „ktoś”. Zaimka tego używamy tylko w liczbie pojedynczej.

Jemand macht die Tür auf. (Ktoś otwiera drzwi.)
Jemand bittet um Hilfe. (Ktoś prosi o pomoc.)

NOM.JEMAND
GEN.JEMANDES
DAT.JEMAND(EM)
AKK.JEMAND(EN)


3) niemand
Niemand oznacza „nikt”. Zaimka tego używamy tylko w liczbie pojedynczej.

NOM.JEMAND
GEN.JEMANDES
DAT.JEMAND(EM)
AKK.JEMAND(EN)

Niemand isst das. (Nikt tego nie je.)
Niemand lernt. (Nikt się nie uczy.)
Niemad freut sich. (Nikt się nie cieszy.)


4) etwas - coś
Ich will etwas essen (Chcę coś zjeść.)
Er sagt etwas (On coś mówi.)
Etwas ist kaputt. (Coś jest zniszczone.)


5) nichts - nic
Ich sehe nichts. (Nic nie widzę.)
Ich kann nichts sagen. (Nic nie mogę powiedzieć.)
Es gibt nichts zu essen. (Nie ma nic do jedzenia.)


6) jeder, jede, jedes - każdy, każda, każde
alle - wszyscy


SINGULARPLURAL
 MASKULINUMFEMININUMNEUTRUM
NOM.jederjedejedesalle
GEN.jedesjederjedesaller
DAT.jedemjederjedemallen
AKK.jedenjedejedesalle


Jeder lernt gut. (Każdy się dobrze uczy.)
Sie liebt jeden. (Ona każdego kocha.)
Wir helfen jedem. (My pomagamy każdemu.)


7) Inne zaimki
viel, viele - wielu, wiele
wenige - kilku, nieliczni
ein wenig / ein bisschen - trochę, troszeczkę
mehrere - liczni, dużo
einzelne - pojedyncze, poszczególne
einige - kilka, kilku
andere - inni, drudzy  

Odmiana zaimka nieokreślonego kein

Zaimek „kein” odmienia się w liczbie pojedynczej tak, jak rodzajnik nieokreślony, a w liczbie mnogiej, tak jak rodzajnik określony.

Rodzaj męski
der Tisch - stół

NOM.kein Tisch
GEN.keines Tisches
DAT.keinem Tisch
AKK.keinen Tisch


Rodzaj żeński
die Katze - kot

NOM.keine Katze
GEN.keiner Katze
DAT.keiner Katze
AKK.keine Katze


Rodzaj nijaki
das Kind - dziecko

NOM.kein Kind
GEN.keines Kindes
DAT.keinem Kind
AKK.kein Kind


Ich habe keine Schwester.
(Nie mam siostry.)

Du hast keinen Bruder.
(Nie masz brata.)

Anna bekommt keinen Hund.
(Anna nie dostanie psa.)

Ich habe keinen Komputer.
(Nie mam komputera.)

Er braucht kein Fahrrad.
(On nie potrzebuje roweru.)

Ich habe keine Ahnung.
(Nie mam pojęcia.)

Er versteht kein Wort.
(On nie rozumie żadnego słowa.)  

Pytanie za pomocą zaimka pytającego w języku niemieckim

Najczęstszą formą pytań w języku niemieckim to pytanie z zaimkiem pytającym. W tego typu pytaniach forma osobowa czasownika znajduje się zawsze na drugim miejscu, tak jak w zdaniu oznajmującym.

Najważniejsze zaimki pytające w języku niemieckim:



Was? - co?

Wer? - kto?

Wo? - gdzie?

Wie? - jak?

Wann? - kiedy?

Woher? - skąd?

Wohin? - dokąd?

Wem? - komu?

Wie lange? - jak długo?

Wie viel? - jak dużo?

Warum? - dlaczego?

Wozu? - po co?

Zu welchem Zweck? - w jakim celu?

Wessen? - czyj, czyja, czyje?

Was ist los? - Co się dzieje?

Wer ist das? - Kto to jest?

Wo wohnst du? - Gdzie mieszkasz?

Wie alt bist du? - Ile masz lat?

Wann hast du das gemacht? - Kiedy to zrobiłeś?

Woher kommst du? - Skąd pochodzisz?

Wohin fährst du? - Dokąd jedziesz?

Wem hilfst du? - Komu pomagasz?

Wie lange lernst du? - Jak długo się uczysz?

Wie viel kostet das? - Jak dużo (ile) to kosztuje?

Wozu gehst du dort? - Po co tam idziesz?

Zu welchem Zweck klaust du? - W jakim celu kradniesz?

Wessen Buch ist das? - Czyja to jest książka?

Was kostet dieses Buch? (Ile kosztuje ta książka?)

Wer ist der klügste? (Kto jest najmądrzejszy?)

Wie lange dauert die Reise? (Jak długo trwa podróż?)

Wohin fahren wir? (Dokąd jedziemy?)

Wo befindet sich die Post? (Gdzie znajduje się poczta?)

Warum lügst du? (Dlaczego kłamiesz?)

Wem gabst du das? (Komu to dałeś?)  

Zaimek pytający z przyimkiem

Zaimek pytający z przyimkiem w języku niemieckim
1. W języku niemieckim można również utworzyć pytanie gdzie na pierwszym miejscu stoi połączenie zaimka pytającego z przyimkiem.
2. Użycie zaimka pytającego z przyimkiem w języku niemieckim dla osób:
(przyimek) + (zaimek pytający) + (reszta zdania)
Przykład użycia w zdaniu niemieckim: Für wen ist diese Schokolode? (Dla kogo jest ta czekolada?)
3. Użycie zaimka pytającego z przyimkiem w języku niemieckim dla osób:
(przyimek) + (zaimek pytający) + (reszta zdania)
Przykład użycia w zdaniu niemieckim:Woran arbeitest du? (Nad czym pracujesz?)
4. Zasady tworzenia pytań w języku niemieckim
Istnieją dwie istotne sprawy, o których należy pamiętać tworząc pytania w ten sposób:
1. należy znać przyimki łączące się z danymi przypadkami: z Akkusativem łączą się: durch, für, ohne, gegen, um, entlang. Z Dativem łączą się: aus, bei, gegenüber, mit, nach, seit, von, zu.
Niezbędna jest także znajomość rekcji.
2. należy pamiętać o tym, że jeżeli pytamy o rzecz i przyimek, który stosujemy rozpoczyna się od samogłoski to pomiędzy zaimek wo a przyimek należy wstawić spółgłoskę „r”, np.: worüber, woran, worauf,
5. Kilka prostych przykładów zastosowania pytań z połaczeniem zaimka pytającego i przyimka w języku niemieckim:
a) Woran denkst du? (o czym myślisz?)
b) Worüber sprechen sie? (o czym oni rozmawiają?)
c) Mit wem gehst du ins Kino? (z kim idziesz do kina?)
d) Bei wem übernachtetest du? (u kogo nocowałeś?)

Przysłówki zaimkowe w języku niemieckim


W języku niemieckim można utworzyć przysłówki zaimkowe przez połączenie tematów zaimków „da(r)-”, „wo(r)-”, „hier-” z przyimkiem. Wtedy będą się one odnosić do rzeczy: daran, davon, damit, wozu?, wobei?, worum?

W stosunku to osób używa się zaimków osobowych z odpowiednimi przyimkami. Istotna jest tu rekcja czasownika oraz to, z jakim przypadkiem łączą się konkretne przyimki: mit wem? bei wem?, von wem?.

Za pomocą przysłówków zaimkowych tworzymy np. pytania:



Für wen ist diese Schokolode? (Dla kogo jest ta czekolada?)

Wofür interessierst du dich? (Czym się interesujesz?)

An wen denkst du? (O kim myślisz?)

Worüber freut er sich? (Z czego on się cieszy?)


Jeśli temat zaimka kończy się samogłoską a przyimek zaczyna się samogłoską wtedy dodajemy w środku „-r”: worüber?, woran?, worin?, daran, darüber.

Woran denkst du? (O czym myślisz?)

Worum geht es dir? (O co Ci chodzi?)

Ich denke daran, wer zu meinem Geburtstag kommt? (Myślę o tym, kto przyjdzie na moje urodziny.)

Er hat damit nicht gerechnet. (On się z tym nie liczył.)